Decentralized Finance (DeFi) သည် blockchain နည်းပညာကို အသုံးပြု၍ ခေတ်မီငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုများကို ဖော်ဆောင်လာသော စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

DeFi ငွေချေးငွေငှားစနစ် လုပ်ဆောင်ပုံ

ရိုးရာဘဏ်စနစ်တွင် ငွေချေးငွေငှားပြုလုပ်ရန် ဘဏ်များနှင့် ငွေရေးကြေးရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ ကြားခံဆောင်ရွက်ပေးမှုလိုအပ်ပါသည်။ သို့သော် DeFi စနစ်တွင် blockchain နည်းပညာနှင့် smart contract များကို အသုံးပြု၍ အလိုအလျောက်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။ အသုံးပြုသူများသည် မိမိတို့၏ cryptocurrency များကို အတိုးရရှိရန် ထည့်သွင်းနိုင်ပြီး၊ ငွေချေးယူလိုသူများအနေဖြင့် cryptocurrency အာမခံပစ္စည်းထားရှိ၍ ချေးငွေရယူနိုင်ပါသည်။

smart contract များသည် blockchain ပေါ်တွင် ရေးသားထားသော အလိုအလျောက်အကောင်အထည်ဖော်သည့် သဘောတူညီချက်များဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ချေးငွေ၏ စည်းကမ်းချက်များဖြစ်သော အတိုးနှုန်း၊ အာမခံပစ္စည်း လိုအပ်ချက်နှင့် ပျက်ကွက်မှုဆိုင်ရာ အကျိုးဆက်များကို အလိုအလျောက်စီမံဆောင်ရွက်ပါသည်။

DeFi ငွေချေးငွေငှားစနစ်၏ အားသာချက်များ

DeFi စနစ်၏ အဓိကအားသာချက်မှာ လူတိုင်းပါဝင်နိုင်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အင်တာနက်နှင့် cryptocurrency ရှိရုံဖြင့် မည်သူမဆို ပါဝင်အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ထို့အပြင် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိခြင်း၊ ဆောင်ရွက်ချက်အားလုံးကို အများပြည်သူစစ်ဆေးနိုင်ခြင်း၊ အတိုးနှုန်းများကို ပစ္စည်းပေးသွင်းမှုနှင့် ဝယ်လိုအားပေါ်မူတည်၍ algorithm ဖြင့် တွက်ချက်သတ်မှတ်ခြင်းစသော အားသာချက်များလည်းရှိပါသည်။

လူသိများသော DeFi Platform များ

Aave သည် cryptocurrency အမျိုးမျိုးဖြင့် ငွေချေးငွေငှားပြုလုပ်နိုင်သော platform တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ flash loans နှင့် credit delegation စသော ဆန်းသစ်သော ဝန်ဆောင်မှုများပေးပါသည်။ Compound သည် အတိုးနှုန်းကို algorithm ဖြင့် သတ်မှတ်သော platform ဖြစ်ပါသည်။ MakerDAO သည် DAI stablecoin ထုတ်ပေးသော platform ဖြစ်ပြီး cryptocurrency အာမခံဖြင့် US dollar နှင့်တန်ဖိုးညီမျှသော stablecoin ကို ထုတ်ယူနိုင်ပါသည်။

DeFi ငွေချေးငွေငှားစနစ်၏ စိန်ခေါ်မှုများ

DeFi စနစ်တွင် smart contract များ၌ အားနည်းချက်များရှိနိုင်ခြင်း၊ cryptocurrency စျေးနှုန်းမတည်ငြိမ်ခြင်း၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းဆိုင်ရာ မသေချာမှုများရှိခြင်းစသော စိန်ခေါ်မှုများရှိပါသည်။ smart contract များတွင် ပရိုဂရမ်အမှားများပါရှိနိုင်ပြီး ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ ထို့အပြင် အာမခံအဖြစ်ထားရှိသော cryptocurrency တန်ဖိုးကျဆင်းပါက ချေးငွေပြန်လည်ပေးဆပ်ရန် အခက်အခဲဖြစ်နိုင်ပါသည်။

DeFi စနစ်တွင် Liquidation ၏ အရေးပါပုံ

Decentralized Finance (DeFi) စနစ်တွင် liquidation သည် အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် ငွေချေးငွေငှားလုပ်ငန်းများတွင် အန္တရာယ်များကို စီမံခန့်ခွဲရန်နှင့် platform တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန် အထောက်အကူပြုပါသည်။ Liquidation ဆိုသည်မှာ ချေးငွေယူသူမှ သတ်မှတ်ထားသော စည်းကမ်းချက်များကို မလိုက်နာနိုင်သောအခါ ၎င်းတို့၏ အာမခံပစ္စည်းများကို ရောင်းချ၍ ချေးငွေပြန်လည်ပေးဆပ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်ပါသည်။

Liquidation ၏ အရေးပါပုံ

DeFi စနစ်တွင် ငွေချေးယူသူများသည် ချေးငွေတန်ဖိုးထက် ပိုမိုများပြားသော အာမခံပစ္စည်းများ ထားရှိရန်လိုအပ်ပါသည်။ ဤကဲ့သို့ over-collateralization ပြုလုပ်ခြင်းသည် cryptocurrency စျေးကွက်၏ မတည်ငြိမ်မှုကို ကာကွယ်ရန်ဖြစ်ပါသည်။ အာမခံပစ္စည်း၏ တန်ဖိုးသည် သတ်မှတ်ထားသော အနိမ့်ဆုံးပမာဏအောက် ကျဆင်းသွားပါက ချေးငွေထုတ်ပေးသူ၏ ရန်ပုံငွေများ အန္တရာယ်ရှိလာနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် liquidation သည် ချေးငွေထုတ်ပေးသူများ၏ ရန်ပုံငွေများကို ကာကွယ်ပေးသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

လက်တွေ့ဥပမာ

• ငွေချေးယူသူတစ်ဦးသည် ဒေါ်လာ ၁၀၀ ချေးယူရန် ETH ဒေါ်လာ ၁၅၀ တန်ဖိုးကို အာမခံအဖြစ် ထားရှိသည် (၁၅၀% ratio)။
• ETH စျေးနှုန်းကျဆင်းသွားပါက အာမခံတန်ဖိုးသည် သတ်မှတ်ထားသော အနိမ့်ဆုံးပမာဏအောက် ရောက်သွားနိုင်သည်။
• အာမခံတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၁၂၀ သို့ ကျဆင်းသွားပါက liquidation စတင်နိုင်သည်။
• Platform မှ အာမခံပစ္စည်း ဒေါ်လာ ၁၀၀ တန်ဖိုးကို ရောင်းချ၍ ချေးငွေထုတ်ပေးသူထံ ပြန်လည်ပေးဆပ်သည်။

Liquidation ဖြစ်ပေါ်စေသော အကြောင်းရင်းများ

Liquidation ကို အောက်ပါအခြေအနေများတွင် စတင်ဆောင်ရွက်လေ့ရှိပါသည်။

၁။ Under-collateralization — အာမခံပစ္စည်း၏တန်ဖိုးသည် လိုအပ်သော collateralization ratio (သာမန်အားဖြင့် ချေးငွေပမာဏ၏ ၁၅၀%) အောက်သို့ ကျဆင်းသွားခြင်း။

၂။ Loan Default — ချေးငွေယူသူမှ သတ်မှတ်ထားသော အချိန်အတွင်း ချေးငွေပြန်လည်ပေးဆပ်ရန် ပျက်ကွက်ခြင်း။

၃။ Margin Calls — အချို့စနစ်များတွင် အာမခံပစ္စည်းတိုးမြှင့်ရန် သို့မဟုတ် ချေးငွေတစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပြန်လည်ပေးဆပ်ရန် သတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ခြင်း။

Liquidation လုပ်ငန်းစဉ်

Smart contract များသည် အာမခံပစ္စည်း၏တန်ဖိုးကို oracle များမှတဆင့် အဆက်မပြတ်စောင့်ကြည့်နေပါသည်။ Liquidation လုပ်ငန်းစဉ်စတင်သောအခါ အာမခံပစ္စည်းကို ရောင်းချ၍ ချေးငွေကို ပြန်လည်ပေးဆပ်ပါသည်။ ကျန်ရှိသောတန်ဖိုးများ (ရှိပါက) ကို ချေးငွေယူသူထံ ပြန်လည်ပေးအပ်ပါသည်။

စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အန္တရာယ်များ

Liquidation စနစ်တွင် စိန်ခေါ်မှုအချို့ရှိပါသည်။ Cryptocurrency စျေးနှုန်းများ မတည်ငြိမ်မှုကြောင့် အာမခံပစ္စည်းများကို မသင့်လျော်သော စျေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချရနိုင်ပါသည်။ Ethereum ကဲ့သို့သော network များတွင် transaction ကုန်ကျစရိတ်များပြားခြင်းသည်လည်း liquidation လုပ်ငန်းစဉ်၏ ထိရောက်မှုကို လျှော့ချစေပါသည်။ ထို့အပြင် oracle များ၏ မှားယွင်းသော သို့မဟုတ် နှေးကွေးသော အချက်အလက်များကြောင့် အချိန်မကိုက် liquidation များ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသည်။

ဤစိန်ခေါ်မှုများကို ဖြေရှင်းရန် ခေတ်မီ DeFi platform များသည် ဆန်းသစ်သော နည်းလမ်းများကို အသုံးပြုလာကြပါသည်။ Partial liquidation များ၊ dynamic collateralization ratio များ၊ insurance fund များနှင့် decentralized liquidation pool များသည် platform ၏ ခိုင်မာမှုကို မြှင့်တင်ပေးပါသည်။

Liquidation သည် DeFi စနစ်တွင် အရေးပါသော လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ချေးငွေထုတ်ပေးသူနှင့် ချေးငွေယူသူတို့၏ အကျိုးစီးပွားကို ဟန်ချက်ညီစေပါသည်။ သို့သော် စျေးကွက်မတည်ငြိမ်မှုနှင့် နည်းပညာကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြေရှင်းရန် liquidation လုပ်ငန်းစဉ်၏ ထိရောက်မှုနှင့် မျှတမှုကို ဆက်လက်တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

DeFi သည် ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍတွင် တော်လှန်ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ blockchain နှင့် smart contract များကို အသုံးပြု၍ ပိုမိုပွင့်လင်းမြင်သာပြီး လွယ်ကူလျင်မြန်သော ငွေချေးငွေငှားစနစ်ကို ဖော်ဆောင်ပေးပါသည်။ သို့သော် အန္တရာယ်များလည်းရှိသောကြောင့် အသုံးပြုသူများအနေဖြင့် သတိထား၍ အသုံးပြုရန်လိုအပ်ပါသည်။ အချိန်နှင့်အမျှ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည့် DeFi စနစ်သည် အနာဂတ်ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍအတွက် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လာမည်ဖြစ်ပါသည်။

Original Article – https://medium.com/@minsithu_53495/%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA-%E1%80%84%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%84%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%84%E1%80%BE%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8-defi-credit-and-lending-2c3f3f23c390